Cách lựa chọn và theo dõi phương pháp điều trị bệnh tiểu đường ở mèo

Bác sĩ thú y kiêm tiến sĩ Catharine Scott-Moncrieff giải thích liệu bà có kê đơn insulin hay thuốc ức chế SGLT2 cho mèo, cách bà theo dõi tình trạng nhiễm ceton, và những yếu tố nào hiệu quả nhất trong việc điều trị bệnh tiểu đường.

Trong một cuộc phỏng vấn tại Hội nghị Fetch dvm360 ở Long Beach, California, bác sĩ thú y kiêm tiến sĩ Catharine Scott-Moncrieff đã trình bày chi tiết những quyết định thực tế mà các bác sĩ lâm sàng phải đối mặt khi điều trị cho những con mèo mới được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường.

Ghi chú của biên tập viên: Bản ghi lại phần hỏi đáp dvm360 này đã được chỉnh sửa và biên soạn lại một chút để phù hợp hơn với định dạng văn bản trong khi vẫn giữ được bản chất của cuộc trò chuyện gốc.

dvm360: Bà có xuất thân như thế nào?

Scott-Moncrieff: Tôi là Catharine Scott-Moncrieff. Tôi đến từ Anh và đã làm việc tại Đại học Purdue từ năm 1986. Tôi là giáo sư chính thức và gần đây đã thôi giữ chức chủ nhiệm khoa. Tôi đã nghỉ phép một năm và hiện đang trở lại làm việc tại các phòng khám, chủ yếu là trong lĩnh vực nội tiết học.

dvm360: Khi chăm sóc một con mèo mới được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, kế hoạch thực tế của ông/bà dành cho chủ nuôi và phòng khám là gì?

Scott-Moncrieff: Bước đầu tiên quan trọng nhất là quyết định phương pháp điều trị nào phù hợp với con mèo đó, vì việc theo dõi sẽ khác nhau tùy thuộc vào việc bạn chọn insulin hay thuốc ức chế SGLT2 [chất vận chuyển đồng vận natri-glucose-2].

Đối với mèo được điều trị bằng insulin, phần lớn giai đoạn ban đầu liên quan đến việc hướng dẫn chủ nuôi: cách bảo quản insulin, cách lấy máu, cách tiêm, cách phối hợp insulin với việc cho ăn, cách nhận biết và xử lý tình trạng hạ đường huyết, và phải làm gì nếu mèo không ăn. Tránh hạ đường huyết là rủi ro lớn nhất trong liệu pháp insulin, vì vậy chủ nuôi phải hiểu các dấu hiệu cảnh báo và các biện pháp phòng ngừa cần thực hiện.

Đối với mèo được điều trị bằng thuốc ức chế SGLT2, phác đồ điều trị dễ dàng hơn cho chủ nuôi; thuốc được dùng đường uống một lần mỗi ngày, không cần phải đồng bộ với việc cho ăn, và các dạng thuốc hiện tại [viên nén hoặc dạng lỏng dễ uống] thường được mèo đón nhận tốt. Tuy nhiên, việc theo dõi sớm nồng độ ketone là rất quan trọng trong điều trị bằng thuốc ức chế SGLT2; 14 đến 30 ngày đầu tiên là giai đoạn có nguy cơ phát triển nhiễm ceton hoặc nhiễm toan ceton do tiểu đường (DKA) cao nhất ở mèo. Do đó, mặc dù cách dùng thuốc đơn giản hơn, việc theo dõi, đặc biệt là nồng độ ketone, vẫn rất quan trọng trong giai đoạn đầu.

Lưu ý: Các thuốc ức chế SGLT2 thường được sử dụng/phê duyệt ở mèo là bexagliflozin (Bexacat; Elanco) và velagliflozin (Senvelgo; Elanco). Cả hai đều là thuốc uống một lần mỗi ngày.

dvm360: Bạn cân nhắc điều gì khi quyết định nên cho mèo dùng insulin hay thuốc ức chế SGLT2? Bạn xem xét những chỉ định cụ thể nào? Scott-Moncrieff: Lý tưởng nhất là chúng ta nên phân biệt bệnh tiểu đường loại 1 với bệnh tiểu đường loại 2 vì mèo mắc bệnh tiểu đường loại 1 [thiếu sản xuất insulin nội sinh] cần insulin. Hiện chưa có xét nghiệm lâm sàng đơn giản nào phân biệt rõ ràng giữa tiểu đường loại 1 và loại 2, nhưng hầu hết mèo mới được chẩn đoán – khoảng 80% – đều mắc tiểu đường loại 2. Do đó, chúng ta tìm kiếm những con mèo mới được chẩn đoán có các dấu hiệu điển hình của bệnh tiểu đường [tiểu nhiều, khát nhiều, ăn nhiều, sụt cân] mà không có các bệnh hệ thống hoặc bệnh kèm theo khác. Điều này có nghĩa là chúng không lờ đờ, không chán ăn và không có dấu hiệu rõ ràng của bệnh gan, bệnh thận, viêm tụy hoặc các bệnh lý phức tạp khác.

Trước khi bắt đầu điều trị bằng thuốc ức chế SGLT2, bạn cũng nên sàng lọc để loại trừ tình trạng nhiễm ceton (ceton trong nước tiểu hoặc β-hydroxybutyrate (βHB) trong máu). Nếu mèo bị bệnh toàn thân, nhiễm ceton hoặc có các bệnh kèm theo đáng kể, insulin là lựa chọn an toàn hơn. Nếu mèo của bạn phù hợp với hồ sơ "khỏe mạnh, mới được chẩn đoán" và không bị nhiễm ceton, thì đó là một ứng cử viên hợp lý cho thuốc ức chế SGLT2, nhưng bạn nên theo dõi chặt chẽ trong giai đoạn đầu.

dvm360: Chủ nuôi có tuân thủ điều trị tốt hơn với thuốc ức chế SGLT2 so với insulin không?
Scott-Moncrieff: Có, cách sử dụng đơn giản hơn. Hai sản phẩm SGLT2 hiện nay đều dễ uống [một dạng lỏng, một dạng viên nén], có thể trộn với thức ăn hoặc cho uống trực tiếp, và chỉ cần dùng một lần mỗi ngày. Điều này thường dẫn đến tỷ lệ tuân thủ cao từ phía chủ nuôi. Trong tháng đầu tiên, việc theo dõi tương tự như insulin; bạn chỉ cần theo dõi các thông số khác nhau—ketone đối với SGLT2, và đường cong glucose và nguy cơ hạ đường huyết đối với insulin. Sau giai đoạn ban đầu này, yêu cầu theo dõi đối với mèo được điều trị bằng SGLT2 thường giảm đi.

dvm360: Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự hồi phục bệnh tiểu đường ở mèo? Những yếu tố nào làm tăng khả năng hồi phục? Scott-Moncrieff: Tỷ lệ thuyên giảm được báo cáo trong tài liệu khá khác nhau [15%-70% trong các nghiên cứu khác nhau], phản ánh sự khác biệt về quần thể bệnh nhân và phương pháp điều trị. Các yếu tố làm tăng khả năng thuyên giảm bệnh bao gồm điều trị bất kỳ bệnh lý tiềm ẩn nào gây ra tình trạng kháng insulin, đạt được cân nặng phù hợp [giảm béo phì], chế độ ăn ít carbohydrate và quan trọng nhất là kiểm soát đường huyết tốt.

Cách lựa chọn và theo dõi phương pháp điều trị bệnh tiểu đường ở mèo

Yorumlar